O Círculo do Aventino na Roma do século IV

Autori

DOI:

https://doi.org/10.17648/rom.v0i18.35974

Parole chiave:

Círculo do Aventino, Ascetismo feminino, Antiguidade Tardia, São Jerônimo, Cristianismo

Abstract

Este artigo pretende divulgar o Círculo do Aventino, espécie de escola de ascetismo cristão, de estudos bíblicos e de línguas, fundado por Marcela (posteriormente Santa Marcela), na Roma do século IV e frequentado por outras damas da aristocracia romana, também santificadas. Nas reuniões desse círculo, São Jerônimo atuava como professor e conselheiro espiritual. Uma breve contextualização histórica do cristianismo do século IV, bem como a ideologia veiculada pelos Padres da Igreja sobre as mulheres, também faz parte deste artigo.

Downloads

I dati di download non sono ancora disponibili.

Biografia autore

Maria Cristina da Silva Martins, Universidade Federal do Rio Grande do Sul

Professora de língua e literatura latinas. Tradutora e pesquisadora de língua latina, com ênfase em filologia clássica e românica. Relizou mestrado e doutorado em Linguística pela Unicamp (1996, 2002) na área de latim (linguística histórica), e pós-doutorado em Filologia Românica (USP, 2004) e em Linguística Latina (Universidade de Paris IV, 2011).  Atualmente trabalha em pesquisa e tradução nas "Epístolas" de São Jerônimo.

Riferimenti bibliografici

Documentação textual

BÍBLIA DE JERUSALÉM. São Paulo: Paulus, 2002.

BUTLER, C. The Lausiac History of Palladius. Cambridge: Cambridge University Press, 2014.

HIERONYMUS. De Viris Illustribus. Disponível em: https://www.documentacatholicaomnia.eu/02m/03470420,_Hieronymus,_De_Viris_Illustribus_Liber_Ad_Dextrum,_MLT.pdf. Acesso em: 5 nov. 2020.

JEROME, Epistulae 121-154. Corpus Scriptorum Ecclesiasticorum Latinorum 56. Disponível em: https://archive.org/details/CSEL56/page/n4/mode/1up?view=theater. Acesso em: 01 jul. 2021.

JEROME, Epistulae 71-120. Corpus Scriptorum Ecclesiasticorum Latinorum 55. Disponível em: https://archive.org/details/corpusscriptorum55stuoft/page/n3/mode/1up?view=theater. Acesso em 01/07/2021.

JEROME, Epistulae1-70. Corpus Scriptorum Ecclesiasticorum Latinorum 54. Disponível em: https://archive.org/details/corpusscriptorum54stuoft/page/n7/mode/1up?view=theater. Acesso em: 01 jul. 2021.

Obras de referência

BLAISE, A. Dictionnaire latin-français des auteurs chrétiens. Turnhout: Brepols, 1954.

HAMMOND, N. G. L.; SCULLARD, H. H. The Oxford classical dictionary. Oxford: Clarendon Press, 1970.

SALISBURY, J. Encyclopedia of women in the Ancient World. Santa Barbara: ABC CLIO, 2001.

Obras de apoio

ARNS, P. A técnica do livro segundo São Jerônimo. São Paulo: Cosac Naify, 2007.

BERNARD, E. Les voyages de Saint Jérôme. Thèse présentée à La Faculté de Paris, 1864. Disponível em: https://gallica.bnf.fr/ark:/12148/bpt6k73209s?rk=21459;2. Acesso em: 20 jun. 2021.

CAIN, A. Jerome’s ‘Epitaphium Paulae’: hagiography, pilgrimage, and the cult of Saint Paula. Journal of Early Christian Studies, n. 18(1), p. 105–139, 2010.

CAIN, A. The letters of Jerome: asceticism, biblical exegesis, and the construction of Christian authority in Late Antiquity. Oxford: Oxford University Press, 2009.

CAIN, A. ‘Vox clamantis’ in deserto. Journal of Theological Studies, n. 57 (2), p. 500-525, 2006.

CLARK, E. Reading renunciation: asceticism and Scripture in Early Christianity. Princeton: Princeton University Press, 1999.

CLARK, E. Women in the Early Church. Wilmington: Michel Glazier, 1983.

CLARK. E. Ideology, history, and the construction of “woman” in the Late Ancient Christianity. Journal of Early Christian Studies, v. 2, n. 2, p. 155-184, 1994.

FURLANI, J. C. Igreja, ascetismo e poder na Antiguidade tardia: o diaconato de Olímpia em Constantinopla. Plêthos, n. 2, v. 1, 2012, p. 151-164.

GONZALEZ SALINERO, R. Ocio y ascesis aristocrática: Jerónimo y sulectio divina en Roma (382-385). Espacio, Tiempo y Forma, t. 24, p. 543-562, 2011.

HENNE, Ph. Saint Jérôme. Paris: Cerf, 2009.

KELLY, J. N. D. Jerome: his life, writings, and controversies, London: Duckworth, 1975.

LAMPRECHT, J. Jerome’s letter 108 to Eustochium: contemporary biography in service of ascetic ideology? Teologiese Studies, n. 73, p. 1-10, 2017.

MACHADO, C. A Antiguidade Tardia, a queda do Império Romano e o debate sobre o “fim do mundo antigo”. Revista de História, n. 173, p. 81-114, 2015.

MARAVAL, P. Jerônimo: tradutor da Bíblia. São Paulo: Paulinas, 1998.

MARAVAL, P. Lieux saints et pèlerinages d’Orient: histoire et géographie des origines à la conquête arabe. Paris: Du Cerf, 2004.

MARAVAL, P. Récits des premiers pèlerins chrétiens au Proche-Orient (IVème - VIIème siècle). Paris: Du Cerf, 2002.

MARCOS SANCHEZ, M. La visión de la mujer en San Jeronimo a traves de su correspondecia. In: GARRIDO GONZÁLEZ, E. (ed.). La mujer nel Mundo Antiguo: Actas de Las V Jornadas de Investigacion Interdisciplinaria. Madrid: Ediciones de la Universidad Autónoma de Madrid, 1986.

MARTINS, M. C. A peregrinação de Jerônimo e Paula. Translatio, n. 20, p. 198-230, 2020.

MARTINS, M. C. Peregrinação de Egéria: uma narrativa de viagem aos Lugares Santos. Uberlândia: EDUFU, 2017.

MORENO, F. São Jerônimo: a espiritualidade do deserto. São Paulo: Loyola, 1992.

RICE, E. Saint Jerome in the Renaissance. Baltimore: Johns Hopkins University Press, 1985

TURCAN, M. Saint Jérôme et les femmes. Bulletin de l'Association Guillaume Budé, n. 2-3, p. 259-272, 1968.

Pubblicato

30-12-2021

Come citare

DA SILVA MARTINS, Maria Cristina. O Círculo do Aventino na Roma do século IV. Romanitas - Revista de Estudos Grecolatinos, [S. l.], n. 18, p. 178–194, 2021. DOI: 10.17648/rom.v0i18.35974. Disponível em: https://periodicos.ufes.br/romanitas/article/view/35974. Acesso em: 7 lug. 2024.

Fascicolo

Sezione

Tema libero